Synergiczny Rybnik

Dziękujemy Wam za współpracę!

O czym?

 

Głównym celem całego przedsięwzięcia jest reforma budżetu obywatelskiego w Rybniku w trzech wymiarach:

🡢 wzmocnienie budżetu obywatelskiego jako procesu  deliberacji o wyzwaniach i priorytetach miasta oraz poszczególnych dzielnic,

🡢 wzmocnienie wiedzy i narzędzi dostępnych dla mieszkańców, by współtworzyć przyszłość miasta;

🡢 zwiększenie zainteresowania budżetem obywatelskim.

W ramach projektu podejmowane są różne działania (np. warsztaty i spotkania otwarte), na których rozpoznawane są sprawy ważne dla mieszkańców, ale też wypracowywana zostaje nić porozumienia pomiędzy urzędem a rybniczanami.

 

Dla kogo?

 

Projekt skierowany jest do wszystkich mieszkańców miasta, ze szczególnym uwzględnieniem następujących grup:

🡢 projektodawców i potencjalnych projektodawców w procesie budżetu obywatelskiego, obywateli i obywatelki angażujących się w życie miasta, grup nieformalnych,

🡢 przedstawicieli rad – zwłaszcza Młodzieżowej Rady Miasta, Rybnickiej Rady Seniorów, Rybnickiej Rady Kobiet oraz obywateli i obywatelek angażujących się w życie miasta, w tym grup nieformalnych,

🡢 przedstawicieli organizacji pozarządowych działających na terenie miasta,

🡢 urzędników i przedstawicieli jednostek miejskich oraz administracji publicznej,

🡢 przedstawicieli środowiska naukowo-badawczego i edukacyjnego,

🡢 przedstawicieli biznesu.

 

Mapowanie argumentacji

Podlinkowane niżej widgety zawierają argumentacyjny zapis informacji, jakie zgromadziliśmy w trakcie spotkań, warsztatów i innych działań badawczych. Nie należy ich traktować jako zamkniętych dyskusji na dany temat czy zbioru niepodważalnych prawd – za pośrednictwem przeglądarki internetowej wciąż można odnosić się do zawartych tam treści, wspierając, podważając lub doprecyzowując (przeformułowując) dowolne tezy. Zachęcamy do zapoznania się wcześniej z samouczkiem obsługi, dostępnym pod pytajnikiem w prawym dolnym rogu interfejsu:

🡢 Cele dla Rybnika.

🡢 Cele projektów składanych do budżetu obywatelskiego w Rybniku.

🡢 Czynniki wpływające na sukces budżetu obywatelskiego w Rybniku.

🡢 Dotychczasowe funkcjonowanie budżetu obywatelskiego w Rybniku w kontekście tworzenia miejskiej strategii partycypacyjnej.

🡢 Integracja mieszkańców Rybnika a działania partycypacyjne.

🡢 Konstruowanie pytań do kwestionariusza budżetu partycypacyjnego.

🡢 Losy projektów zgłoszonych do budżetu obywatelskiego w Rybniku.

🡢 Metody zbierania informacji do ewaluacji budżetu obywatelskiego.

 
 

Spotkania

Poniżej krótkie podsumowania ze wszystkich dotychczas przeprowadzonych spotkań.

🡢 Archiwum spotkań 2021r.

11.05. 2022 (spotkanie online). Diagnoza lokalna - cz II. Miejskie problemy i ich korzenie: jak je odkrywać i najlepiej dopasować rozwiązania?

Rozmawiając o problemach miejskich i ich korzeniach należy pamiętać, że jest to ciągły proces. Cykl Budżetu Obywatelskiego również  jest całoroczny. Część mieszkańców widzi, że ich głos ma sens - zmienia się rzeczywistość. Mówiąc o problemach  w kontekście całego miasta pojawia się rywalizacja pomiędzy dzielnicami. Na początkowym etapie się jest to element niezbędny, ale należy przez niego rzetelnie przejść, żeby zrobić krok wyżej.  Jak mówił Henry Ford: Połączenie sił to początek, pozostanie razem to postęp a wspólna praca to sukces. Aby połączyć się w działaniu należy znaleźć wspólną przestrzeń. Mieszkańcy, działacze wymieniali się doświadczeniami w tej kwestii. Na niekorzyść w dospasowywankiu rowiązań oddziaływuję opóźnianie się realizacji projektów. Pojedynczy mieszkaniec nie jest w stanie połączyć swojej aktywności w postaci lobbowania za projektem czy głosowania za projektem a tym,  że 3-4 lata później zostało coś wybudowane. Można to uzasadnić i wytłumaczyć. Trzeba pamiętać, żeby być odpowiedzialnym za obietnice.  

Spotkanie prowadozne przez Anetę Skubidę.

17.05.2022 (spotkanie stacjonarne). BO jako forma partycypacji dzieci i młodzieży.

W maju spotkaliśmy się z młodzieżą na żywo w Rybniku. Na spotkaniu byli przedstawiciele Młodzieżowej Rady Miasta, z którymi rozmawialiśmy o poziomie zaangażowania Rybnickiej młodzieży w życie społeczne miasta. Uczestnicy spotkania mówili o raczej niskim zaangażowaniu partycypacyjnym, o braku poczucia, że jako grupa są zachęcani, by zwiększać swoje zaangażowanie obywatelskie. Jako trudności związane z życiem w mieście i budowaniem w nim swojej przyszłości wskazywali na rynek pracy, na stosunkowo mało dróg rozwoju zawodowego i na braki w kierunkach na uczelniach wyższych. W kontekście projektów budżetowych młode osoby zaproponowały koncert albo mały festiwal.

Spotkanie prowadzone przez drę Karolinę Grabowską-Garczyńską i Michalinę Czerkawską.

18.05.2022 (spotkanie stacjonarne w Halo! Rybnik). Zaangażowany senior w Budżecie Partycypacyjnym.

W trakcie spotkania z tą bardzo aktywną obywatelsko grupą, rozmawialiśmy głównie o projektach i pomysłach na projekty, składane w tym roku przez przedstawicieli i przedstawicielki Rybnickiej Rady Seniorów. Dzięki spotkaniu dwa drafty projektowe zostały połączone w jeden większy projekt. W kontekście kwestii problemowych seniorzy zgłaszali, że problematyczne w zarządzaniu miastem jest to, że dzielnice nie mają własnych funduszy. To prowadzi do centralizacji miasta i sprawia, że trudniej dzielnicom dostać finanse na ważne z ich punktu widzenia przedsięwzięcia. Osoby mówiły też o tym, że powinno się przeciwdziałać centralizacji wydarzeń i miejsc spotkań - zamiast tego skoncentrować na tym, żeby w każdej dzielnicy zapewniać takie przestrzenie. Jak mówiły osoby: Centrum Aktywności Lokalnej powinno być w każdej dzielnicy - inaczej prowadzi to do wykluczenia!

Spotkanie prowadzone przez drę Karolinę Grabowską-Garczyńska.

31.05.2022 (online). Przyszłość pracy i rozwój osobisty - jak Budżet Obywatelski może je wspierać? 

W ostatni dzień maja zapoznaliśmy się z nowym tematem w kontekście BO w Rybniku, jakim są projekty wspierające rynek pracy - do tej bowiem pory mieszkańcy miasta z nich nie korzystali. Podsumowaliśmy także fizyczne spotkania w Rybniku w dniach 17-19.06.2022. Zastanawialiśmy się nad tym, co było przydatne, co zaskoczyło uczestników i jakie są najważniejsze wnioski z tych warsztatów (obejmujących projekty dla seniorów, młodzieży i maraton konsultowania wniosków). Wydaje się, że najważniejszą zanotowaną zmianą jest zmiana perspektywy - zarówno postrzegania przedstawicieli UMR, którzy spotkali się z mieszkańcami poza murami instytucji, jak i ustawowych ograniczeń, jakim podlegają ich działania.

W pierwszej części spotkania zastanawialiśmy się po co zajmować się rynkiem pracy w ramach BO (najkrócej rzecz ujmując - projekty mogą być odpowiedzią na wyzwania stawiane przed mieszkańcami) i na jakie umiejętności warto postawić w zmieniającym się dynamicznie świecie (za światowym Forum Ekonomicznym wymieniliśmy ich wiele - m.in. myślenie analityczne i innowacyjność, aktywne uczenie się, rozwiązywanie wielowątkowych złożonych problemów, myślenie krytyczne i analiza, itp.). Zaproszenie na spotkanie przyjęły dwie gościnie. Dorota Małyszko - zastępczyni dyrektora Urzędu Pracy w Rybniku, opowiedziała nam jak Urząd Pracy wspiera podnoszenie kompetencji? Kto i na co może liczyć, w jaki sposób uzyskać wsparcie? Z kolei Magdalena Chabuz z Human Growth Area Leader w Fireup.pro. opowiedziała nam jak udało się jej zbudować pozycję zawodową w świecie IT. Jakie umiejętności były jej potrzebne by osiągnąć sukces. 

Druga część warsztatu stanowiła inspirację (przedstawiliśmy najciekawsze pomysły z innych miast i państw) do kreacji wniosków BO w tym obszarze tematycznym.

Spotkanie prowadzone przez Anetę Skubidę.

02.06.2022 (online) - Jak skutecznie wypromować projekt w Budżecie Obywatelskim?

W trakcie spotkania dotyczącego promocji rozmawialiśmy o tym, jakie są dobre metody i praktyki przy promowaniu projektów. O tym, na co należy zwracać uwagę i czy są jakieś złote zasady promocyjne. Oddaliśmy głos Panu Robertowi Cebuli, żeby opowiedział o tym, jakie działania podejmuje Urząd Miasta w Rybniku, żeby wypromować Budżet Obywatelski w mieście. Odpowiedział też na pytania o to - czy Urząd Miasta może promować lub pomagać w promocji poszczególnych projektów i czy na takie działania są przeznaczone jakieś fundusze w budżecie.

Spotkanie prowadzone przez drę Katarzynę Krawerendę-Wajdę.

03.11.2022 (online). Wzmocnienie sektora obywatelskiego - porozmawiajmy o wynikach #BO2023.

Pierwsza część spotkania dotyczyła wymiany spostrzeżeń na temat przebiegu głosowania Budżetu Obywatelskiego 2023. Statystyki dotyczące frekwencji wzbudzały wiele emocji. Sposób głosowania online został w tym roku uszczelniony. Na terenie gminy istniały również punkty do głosowania za pomocą papierowych kart. Część z nich znajdowała się w szkołach, gdzie zwyczajowo są punkty do głosowań. Najbardziej aktywną grupą wiekową byli mieszkańcy w przedziale 35-45 lat. Starsze osoby miały obawy przed udostępnieniem swoich danych podczas głosowania online. Niektórzy seniorzy nie chcieli również przyznać się, że mają problem z wykluczeniem cyfrowym. Te sprawy pozostają do dalszej dyskusji z mieszkańcami oraz przedstawicielami administracji. Natomiast druga część spotkania dotyczyła doświadczeń aktywistki zwycięskiego projektu Kamień reaktywacja. Podkreślane były metody kontaktu bezpośredniego z mieszkańcami oraz edukowanie ich na temat Budżetu Obywatelskiego.

Spotkanie prowadzone przez drę Katarzynę Krawerendę-Wajdę.

8.11.2022 Scenariusze, sygnały, trendy. Jak systematycznie myśleć o przyszłościach, by dokonywać pożądanych zmian w Rybniku?

Kiedy myślimy o przyszłości często nie umiemy wyjść poza jeden konkretny scenariusz. Natomiast, biorąc pod uwagę naszą zdolność oddziaływania decyzjami i działaniami na rzeczywistość, na kształt tego, co przed nami, trudno mówić o jednym, ustalonym wariancie przyszłości. Futures Literacy to umiejętność pracy z przyszłością, z różnymi wariantami, wersjami przyszłości w innym celu niż tylko planowanie. Futures Literacy to zdolność do wykorzystania wizji przyszłości w teraźniejszości — zdolność do tworzenia różnych wersji przyszłości może dawać nadzieję, inspirować do wprowadzania zmiany w teraźniejszości, instruować i wyznaczać kierunki działania. Na warsztacie mieszkańcy zapoznali się z narzędziem Futures Literacy w kontekście strategii rozwoju miasta oraz budżetu obywatelskiego.

 
 
 

16.11.2022 Ewaluacja edycji #BO2023 - najważniejsze wnioski i rekomendacje na przyszłość

Celem spotkania było przeprowadzenie ewaluacji tegorocznej edycji BO. Stworzyliśmy sposobność do wyrażenia przez mieszkańców opinii na temat procedury Budżetu Obywatelskiego 2023 oraz zgłoszenia propozycji zmian do kolejnej odsłony. Wypracowane w trakcie spotkania rekomendacje dotyczące etapów oraz harmonogramu BO, zapisów regulaminu, systemu do głosowania, działań promocyjnych i informacyjnych, ale także wszelkich innych kwestii związanych z procesem BO znajdą się w Podręczniku przeprowadzania transformacji zasad funkcjonowania budżetów obywatelskich.

Podczas warsztatu wykorzystaliśmy narzędzie wzmacniające partycypację — kropkokrację w wersji dostosowanej do formy online. Kropkokracja to metoda zbierania głosów na temat różnych pomysłów w dużej grupie osób. Uczestnicy wyrażają opinie nt. przygotowanych uprzednio lub wspólnie na spotkaniu opcji poprzez umieszczenie kolorowych naklejek przy konkretnych opcjach i tak np. zielona naklejka może oznaczać “popieram”, a czerwona — “nie popieram”. Wygrywa opcja z największą liczbą zielonych i najmniejszą liczbą czerwonych karteczek. W naszej wersji opcje (rekomendacje do BO) zamieściliśmy w dużych kołach na tablicy Miro, a uczestnicy warsztatów głosowali na nie poprzez przeciągnięcie odpowiednich kolorowych, kwadratowych karteczek z przygotowanej puli w obręb koła odpowiadającego danej opcji.

 

23.11.2022 Znaczenie głosu rybnickich NGO w tworzeniu polityk i rozwiązań miejskich dla samorządu.

Podczas spotkania otwartego poruszyliśmy tematy relacji NGO z samorządem, wpływu organizacji pozarządowych na kształt polityk publicznych oraz roli tychże w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego. Model współpracy administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi opiera się na trzech płaszczyznach: współpracy w zakresie tworzenia polityk publicznych, realizacji zadań publicznych oraz tworzenia warunków do społecznej aktywności. Na spotkaniu skupiliśmy się w szczególności na płaszczyznach pierwszej i trzeciej. Odbył się także warsztat “Zmiany w BO”, którego celem było wypracowanie i ocena już wypracowanych rekomendacji zmian do wprowadzenia w nadchodzącej edycji budżetu obywatelskiego. Na warsztacie zaprezentowaliśmy i wykorzystaliśmy narzędzie kropkokracji.

 

23.11.2022 Spotkanie otwarte dla uczniów oraz warsztaty nt. BO dla młodzieży: Partycypacja, strategia, synergia i budżet obywatelski - cztery dziwne pojęcia

Spotkanie otwarte oraz warsztaty nt. BO dla młodzieży: “Partycypacja, strategia, synergia i budżet obywatelski - cztery dziwne pojęcia”, miały za cel przekazanie uczniom i uczennicom podstawowej wiedzy nt. budżetu obywatelskiego, a także zainspirowanie rzeczywistymi przykładami z BO z innych miast do udziału w kolejnych edycjach i szerzej do aktywności obywatelskiej. W ramach części warsztatowej uczniowe i uczennice mieli za zadanie opracowanie w grupach pomysłów projektów na kolejną edycję BO.

 

24.11.2022 Rola mieszkańców w tworzeniu istotnych rozwiązań dotyczących miasta - możliwości, bariery, wyzwania.

Spotkanie z mieszkańcami poruszyło tematykę roli mieszkańców w tworzeniu rzeczywistości miasta. Dyskutowaliśmy m.in. o możliwościach, barierach i wyzwaniach budżetu obywatelskiego oraz o funkcjonujących w różnych miastach i w różnych formach ciałach przedstawicielskich skupiających przedstawicieli lokalnych organizacji pozarządowych i niezrzeszonych mieszkańców. Przy wydziałach miejskich zawiązywać można tematyczne komisje dialogu obywatelskiego. Inny przykład stanowią tutaj rady działalności pożytku publicznego — organy konsultacyjno-doradcze przy burmistrzu czy prezydencie. W niektórych gminach funkcjonują także rady seniorów, które służą osobom starszym i reprezentują ich interesy wobec władzy lokalnej, a także rady młodzieżowe i rady kobiet o analogicznej funkcji. Praca w komisjach dialogu, radzie pożytku publicznego czy radzie seniorów to okazja, by być bliżej tego, czym aktualnie zajmuje się urząd i mieć wpływ na jego plany.

 

02.12.2022 Współdziałanie Rady Miasta i Rady Dzielnicy w procesie tworzenia rozwiązań dla Rybnika

Na spotkaniu przeprowadziliśmy dyskusję z przedstawicielami Rady Miasta oraz rad dzielnicowych Rybnika na temat modelu współpracy z samorządem, który przyczynia się do większego zaangażowania mieszkańców w budowanie społeczeństwa obywatelskiego i brania przez nich współodpowiedzialności za losy miasta.  

Porozmawialiśmy  o obszarach współpracy między Radą Miasta a radami dzielnicowymi  w aspekcie tworzenia adekwatnych rozwiązań na diagnozowane w Rybniku problemy. Omówiliśmy potrzeby obu stron i bariery we wzajemnym współdziałaniu, a także rolę Rady Miasta i rad dzielnicowych w tworzeniu polityk publicznych.

 

08.12.2022 Konferencja podsumowująca projekt

Grudniową konferencję otworzyliśmy podsumowaniem projektu “Synergiczny Rybnik. Budżet Obywatelski jako dźwignia rozwoju strategicznego”. Następnie przedstawiona została wizja i najważniejsze założenia strategii “Rybnik 2030” oraz opracowanej przez nas w pierwszym etapie projektu strategii partycypacyjnej. Zaprezentowaliśmy także wybrane grupy projektów zbieżnych ze strategią rozwoju miasta zgłoszonych do tegorocznej edycji Budżetu Obywatelskiego. Kolejnymi punktami programu było wręczenie wyróżnień dla “Ambasadorów Budżetu Obywatelskiego”, certyfikatów dla uczestników warsztatów oraz rozstrzygnięcie konkursu dla szkół podstawowych “Moje miasto – moje pomysły – moje decyzje”. Konferencję zamknęliśmy podziękowaniem wszystkim zaangażowanym w proces.

 

20.12.2022 Procedury partycypacyjnego współtworzenia rozwiązań miejskich

Podczas podwójnych warsztatów partycypacyjnych zostały przedstawione procedury partycypacyjne tworzenia rozwiązań miejskich.  Mieszkańcy prowadzili dyskusje na  temat proponowanych rozwiązań.  Przedstawione zostały kierunki działań do poszczególnych procedur partycypacyjnych.

Informacje o prowadzących

dra Katarzyna Krawerenda-Wajda

Absolwentka filozofii i religioznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim. W Fundacji działa jako specjalista w zakresie komputerowego zapisu argumentacji, trener oraz uczestniczy w projektach doradczych.

dra Karolina Grabowska-Garczyńska

Absolwentka socjologii i antropologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ekspertka ds. komunikacji, rozwoju publiczności. W Fundacji zajmuje się projektami miejskimi.

Gabriela Grzyb

Absolwentka I stopnia Socjologii Uniwersytetu Rzeszowskiego na specjalizacji Badanie rynku i opinii publicznej. Obecnie studentka II stopnia Socjologii na specjalizacji Zarządzanie zasobami ludzkimi. W fundacji Optimum Pareto od września 2022 roku. Czas wolny spędzam na Wolontariatach na razie na terenie Polski lecz w środowisku międzynarodowym. Zainteresowania naukowe to: rozwój sztucznej inteligencji w kontaktach interpersonalnych oraz dialogu międzykulturowym a także metodologia badań społecznych.

Aneta Skubida

Ekspertka ds. innowacji w miastach. Specjalizuje się w tworzeniu nowoczesnych miejskich strategii, planowaniu przestrzennym, partycypacji oraz ochronie środowiska (w szczególności rozwiązywaniu problemów zanieczyszczeń gruntów i wód gruntowych oraz ochrony powietrza). Była menedżerką pierwszych innowacji systemowych w miastach – transformacyjnych procesów w Rybniku i Krakowie. Jest także doświadczoną działaczką organizacji pozarządowych i społeczniczką, a od XII.2014 r – radną (Dzielnica Wola m.st. Warszawy).

Partnerzy finansujący projekt

Zadanie publiczne pt. Synergiczny Rybnik. Budżet obywatelski jako dźwignia strategicznego rozwoju miasta dofinansowano z budżetu państwa przez NIW – CRSO w ramach Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021–2030. Wartość dotacji wynosi 285 375,00 PLN; całkowita wartość zadania to 293 775,00 PLN. Celem przedsięwzięcia jest wzmocnienie znaczenia obywateli we współtworzeniu rozwoju miasta Rybnika poprzez partycypacyjne wypracowanie modelu stworzenia synergii między budżetem obywatelskim a procesem miejskiego planowania strategicznego i wdrażania dokumentów operacyjnych strategii w terminie do 21.12.2022 roku.